-
1 auskratzen
auskratzen, radere. eradere. – exsculpere (ausgraben, etwas Eingegrabenes, z. B. versus). – jmdm. die Augen au., oculos alci effodere: jmdm. die Augen au. wollen, infestis digitis oculos alcis incessere: ich werde dirdie Augen au., unguibus involabo tibi in oculos.
-
2 zerkratzen
zerkratzen, unguibus (mit den Klauen) od. infestis digitis (mit den Nägeln an den Fingern) lacerare (z.B. os et oculos alcis).
-
3 incesso
incesso, cessīvi (less freq. cessi. Tac H. 2, 23; 3, 77; Luc. 5, 680), 3, v. a. [incedo], to fall upon, assault, assail, attack (perh. not ante-Aug.).I.Lit.:II.quae (pars corporis) cum jaculis saxisque incesseretur,
Liv. 8, 24, 15:vagos suos pro hostibus lapidibus incessebant,
id. 26, 10, 7; cf.:infestis digitis ora et oculos,
Suet. Calig. 25; id. Claud. 8:feras argenteis vasis incessivere tum primum noxii,
Plin. 33, 3, 16, § 53:telorum lapidumque jactu,
Ov. M. 13, 566:a pueris ii more quodam gentis saxis globosis, funda mare apertum incessentes exercebantur,
Liv. 38, 29, 4 Weissenb. ad loc.:jaculis et voce superba Tecta incessentem,
Stat. Th. 11, 361; Sil. 1, 473.— Absol.:saevis telis,
Ov. M. 14, 402:stercore et caeno,
Suet. Vit. 17. —Trop., to attack, assault, esp. with words, to reprove, reproach, accuse:reges dictis protervis,
Ov. M. 13, 232:aliquem verbis amaris,
Sil. 11, 209; cf. Ov. Tr. 3, 11, 31:aliquem conviciis,
Suet. Tib. 11; id. Ner. 35:adversarios maledictis,
id. ib. 23:senatum diris exsecrationibus,
id. Claud. 12:Sallustium noto epigrammate,
Quint. 8, 3, 29:juvenes objurgatione justa,
Gell. 1, 2, 6:nomen hominis acerba cavillatione,
Suet. Tib. 57 al.:aliquem bello,
Stat. S. 1, 4, 76:aliquem poenis,
id. Th. 1, 245:aliquem criminibus,
to accuse him, Tac. H. 2, 23:aliquem occultis suspicionibus,
id. ib. 3, 65:aliquem ut tumidiorem,
Quint. 12, 10, 12:aliquem ut impium erga parentes,
Suet. Rhet. 6:nomen ut argumentum morum incessit,
Quint. 5, 10, 31; cf.:aliquem tamquam superbe saeveque egisset,
Tac. H. 3, 77:sermonem cum risu aliquos incessentem,
Quint. 6, 3, 21:si aut nationes totae aut ordines incessantur,
id. 6, 3, 35:paucitatem, conspirationem, vilitatem, gratiam,
id. 5, 7, 23:ne incesse moras,
Stat. Th. 11, 390.—Of a disease:pestilentia incesserat pari clade in Romanos Poenosque,
Liv. 28, 46, 15:tanta incesserit in ea castra vis morbi,
id. 29, 10, 3.—Of fear, etc.:timor deinde patres incessit, ne, etc.,
Liv. 1, 17, 4:super haec timor incessit Sabini belli,
id. 2, 27, 10:tantus terror Tarquinium incessit,
id. 2, 7, 1.—Of other feelings:cupido incessit animos juvenum, sciscitandi, etc.,
Liv. 1, 56, 10:tanta admiratio miseratioque viri incessit homines, ut, etc.,
id. 9, 8, 11:cura incesserat patres,
id. 4, 50, 7:incessit omnes stupor et admiratio,
Just. 22, 6, 11. -
4 elabor
ē-lābor, lāpsus sum, lābī, I) heraus- u. herabgleiten, -schlüpfen, -fallen, unvermerkt entgleiten, -entfallen, entschlüpfen, entwischen, A) eig.: 1) im allg.: α) v. leb. Subjj.: cum (animal) ex utero elapsum excĭdit, Cic.: anguis ex columna lignea elapsus, Liv.: anguis ex oculis elapsa, Liv.; vgl. elabor viro, longum formatus in anguem, Ov.: anguilla est, elabitur, Plaut. – β) v. Lebl.: cum se convolvens sol elaberetur et abiret, Cic.: quoties iam tibi extorta est sica ista de manibus! quoties vere excĭdit aliquo casu et elapsa est! Cic.: gladius ei e manu elapsus, Iustin.: elapsae manibus cecĭdēre tabellae, Ov.: languidis manibus magis elapsa, quam excussa tela mittebat, Curt.: quicquid incĭdit, fastigio musculi elabitur, gleitet ab von usw., Caes.; elapsus aure lapis, Ov. – m. Ang. des Ziels, cum infestis cuspidibus concurrissent, Manlii cuspis super galeam hostis, Metii trans cervicem equi elapsa est, glitt über dem H. usw.... neben dem Halse vorbei, Liv. – 2) insbes.: a) v. Gliedern, verrenkt werden, articuli elabuntur in priorem et in exteriorem partem, Cels. 8, 11. p. 352, 23 D.: id quod in latus elapsum est, digitis restitui, Cels. 8, 19: elapsos in pravum artus, seien bloß verrenkt, Tac. hist. 4, 81. – b) fliehend entschlüpfen, entwischen, entrinnen, entkommen, inde, Liv.: huc, Claud.: nocte urbe, Vell.: alterā parte villae, Sen. rhet.: per eam portam, Curt.: ex proelio, Caes.: ex caede, Liv.: Pyrrhi de caede, Verg.: e manibus curantium (v. einem Tiere), Liv. – animi corporibus elapsi, Cic.: custodiae, Tac.: mediis (den umschwärmenden) Achivis, Verg.: telis Achivûm, Verg. – inter tela et gladios patris, Liv.: inter tumultum, Liv.: inter caedem Rutulorum, Verg. – u. tr. m. Acc.: pugnam aut vincula, Tac.: custodias, Tac. – v. Lebl., eius statua vim ignium bis elapsa, Tac. – B) übtr.: 1) im allg.: disciplina elapsa est de manibus, Cic.: rei publicae statum illum elapsum scito esse de manibus uno iudicio, sei nun ein Spielball des Zufalls geworden, Cic.: ex isto ore religionis verbum excĭdere aut elabi potest, Cic.: causa mihi elapsa est, ist mir entwischt, ist verloren worden, Cic.: assensio omnis illa elabitur, schwindet (= hört auf), Cic.: el. omni suspicione, Cic.: libros adulescenti tibi elapsos esse, seien dir entschlüpft (d.i. von dir vorschnell herausgegeben worden), Quint.: animus devinctus paulatim elapsus est Bacchidi, entfremdet, Ter. – m. Ang. wohin? = vom rechten Wege abgleitend in etw. geraten, avide ruendo ad libertatem in servitutem elapsos, Liv. 3, 37, 2: ad perniciem elabuntur ingenia, fallen dem verderblichen Aberglauben zum Opfer, Gell. 10, 12, 2. – 2) insbes., a) v. Pers., vor Gericht, bei der Zensur ohne Strafe loskommen, durchkommen, entschlüpfen, ex tot tantisque criminibus, Cic.: ex iudicio, Cic.: si esset elapsus, Cic.: fratre censore elapsus est, Cic.: risu sunt et opportuno ioco elapsi, zogen sich durch einen Lachen erregenden u. gut angebrachten Scherz aus der Affäre, Quint. – b) v. Lebl., aus dem Gedächtnis entschwinden, dem Gedächtnis entschlüpfen, entfallen, usitatae res facile e memoria elabuntur, insignes et novae manent diutius, Cornif. rhet. 3, 35: si qua memoriae meae nondum elapsa sunt, Sen. contr. 1. praef. § 1: u. so (poet.) elapsus felix de pectore Magnus, Lucan. 9, 80: u. absol., quia (optimi sensus) interdum elabuntur, Quint. 10, 3, 33. – II) emporgleiten, -schlüpfen, v. Feuer = hinaufschlagen, ignis frondes elapsus in altas, Verg. georg. 305.
-
5 elabor
ē-lābor, lāpsus sum, lābī, I) heraus- u. herabgleiten, -schlüpfen, -fallen, unvermerkt entgleiten, - entfallen, entschlüpfen, entwischen, A) eig.: 1) im allg.: α) v. leb. Subjj.: cum (animal) ex utero elapsum excĭdit, Cic.: anguis ex columna lignea elapsus, Liv.: anguis ex oculis elapsa, Liv.; vgl. elabor viro, longum formatus in anguem, Ov.: anguilla est, elabitur, Plaut. – β) v. Lebl.: cum se convolvens sol elaberetur et abiret, Cic.: quoties iam tibi extorta est sica ista de manibus! quoties vere excĭdit aliquo casu et elapsa est! Cic.: gladius ei e manu elapsus, Iustin.: elapsae manibus cecĭdēre tabellae, Ov.: languidis manibus magis elapsa, quam excussa tela mittebat, Curt.: quicquid incĭdit, fastigio musculi elabitur, gleitet ab von usw., Caes.; elapsus aure lapis, Ov. – m. Ang. des Ziels, cum infestis cuspidibus concurrissent, Manlii cuspis super galeam hostis, Metii trans cervicem equi elapsa est, glitt über dem H. usw.... neben dem Halse vorbei, Liv. – 2) insbes.: a) v. Gliedern, verrenkt werden, articuli elabuntur in priorem et in exteriorem partem, Cels. 8, 11. p. 352, 23 D.: id quod in latus elapsum est, digitis restitui, Cels. 8, 19: elapsos in pravum artus, seien bloß verrenkt, Tac. hist. 4, 81. – b) fliehend entschlüpfen, entwischen, entrinnen, entkommen, inde, Liv.: huc, Claud.: nocte urbe, Vell.: alterā parte villae, Sen. rhet.: per eam portam, Curt.:————ex proelio, Caes.: ex caede, Liv.: Pyrrhi de caede, Verg.: e manibus curantium (v. einem Tiere), Liv. – animi corporibus elapsi, Cic.: custodiae, Tac.: mediis (den umschwärmenden) Achivis, Verg.: telis Achivûm, Verg. – inter tela et gladios patris, Liv.: inter tumultum, Liv.: inter caedem Rutulorum, Verg. – u. tr. m. Acc.: pugnam aut vincula, Tac.: custodias, Tac. – v. Lebl., eius statua vim ignium bis elapsa, Tac. – B) übtr.: 1) im allg.: disciplina elapsa est de manibus, Cic.: rei publicae statum illum elapsum scito esse de manibus uno iudicio, sei nun ein Spielball des Zufalls geworden, Cic.: ex isto ore religionis verbum excĭdere aut elabi potest, Cic.: causa mihi elapsa est, ist mir entwischt, ist verloren worden, Cic.: assensio omnis illa elabitur, schwindet (= hört auf), Cic.: el. omni suspicione, Cic.: libros adulescenti tibi elapsos esse, seien dir entschlüpft (d.i. von dir vorschnell herausgegeben worden), Quint.: animus devinctus paulatim elapsus est Bacchidi, entfremdet, Ter. – m. Ang. wohin? = vom rechten Wege abgleitend in etw. geraten, avide ruendo ad libertatem in servitutem elapsos, Liv. 3, 37, 2: ad perniciem elabuntur ingenia, fallen dem verderblichen Aberglauben zum Opfer, Gell. 10, 12, 2. – 2) insbes., a) v. Pers., vor Gericht, bei der Zensur ohne Strafe loskommen, durchkommen, entschlüpfen, ex tot tantisque criminibus, Cic.: ex iudicio, Cic.: si esset elapsus, Cic.: fratre censore————elapsus est, Cic.: risu sunt et opportuno ioco elapsi, zogen sich durch einen Lachen erregenden u. gut angebrachten Scherz aus der Affäre, Quint. – b) v. Lebl., aus dem Gedächtnis entschwinden, dem Gedächtnis entschlüpfen, entfallen, usitatae res facile e memoria elabuntur, insignes et novae manent diutius, Cornif. rhet. 3, 35: si qua memoriae meae nondum elapsa sunt, Sen. contr. 1. praef. § 1: u. so (poet.) elapsus felix de pectore Magnus, Lucan. 9, 80: u. absol., quia (optimi sensus) interdum elabuntur, Quint. 10, 3, 33. – II) emporgleiten, -schlüpfen, v. Feuer = hinaufschlagen, ignis frondes elapsus in altas, Verg. georg. 305.
См. также в других словарях:
CAESONIA — Caligulae Imperatoris uxor, cuius collum quoties exoscularetur maritus, addebat; Tam bona cervix simul ac iussero, demetur. Quin subinde iactabat; exquisiturum se semel sidiculis, cur eam tantopere diligeret. Mox darô hippomane, eum in furorem… … Hofmann J. Lexicon universale